Keutenberg

Ecotuin


 

Augustus


Week 31: o.a. oogst verwerken.


De bramenoogst is begonnen. We hebben niet veel bramenstruiken met bramen die je direct van de struik kunt eten. De meeste bramen kun je verwerken tot producten als jam, sap of voor een milkshake. Wij maken er ook 'fruitleer' van. Bramen koken; de staafmixer erover; zeven om de pitten te verwijderen; in een koekenpan op een laag pitje indampen totdat het product stroperig is. Daarna in de droogmolen op bakpapier uitstrijken en meer vocht verwijderen totdat er een 'leerachtige' massa ontstaat. Daarna kun je ze in lapjes snijden, oprollen en versieren met gemalen walnoot.
Het nuttigen doe je door een stukje af te bijten en er op zuigen.


Voor het oogsten van kornoelje'olijven' is het nog te vroeg, maar we zijn begonnen de oogst van vorig jaar op te maken. We hebben een ontpitter voor kersen en olijven gekocht. Kijken of kornoeljes zich ook met dit apparaat laten ontpitten. Met de grote kornoeljes lukt het prima, de kleintjes glitsen er tussendoor. We plukken nu alleen de grote, maar dan nog hebben we meer dan genoeg van onze twee struiken, zie ook 'ecotuin uitgelicht- kornoelje'.
De kornoeljes van vorig jaar hebben enkele maanden in zui water gelegen. Daarna een nachtje in 'zoet' water om het zout zo goed mogelijk weg te spelen. Dan ontpitten, vervolgens nog een uurtje in zoet water, dan het water eruit centrifugeren met een groentemolen. Dan de olijfolie in. Heerlijk, tenminste als je van olijven houdt, want de smaak is nagenoeg het zelfde.
 


'Kaneel zou wortelvorming bevorderen', zo lazen we in het blad van VELT Seizoenen. Eerst zien en dan geloven. We wilden stekjes maken van Citroenverbena voor het volgend jaar. De oude zijn u erg aan het verhouten (zie blog van twee weken geleden). Dus het stengeltje in kaneel gedoopt voor dat het de grond in ging. Toeval of niet, het resultaat is werkelijk verbluffend. Natuurlijk gaan we dit vaker proberen. VELT is bedankt voor deze interessante tuintip.
De Sperzieboon, Broccoli en Chinese kool zijn vorige week voorgezaaid. De Sperzieboon is nu de volle grond in gegaan, het voorzaaien heeft de plantjes een groei boost gegeven, met een beetje nazomer kunnen we half september nog bonen oogsten.
Op de onderste foto's zie je een deel van de uien- en aardappeloogst. De aardappelen zijn wat eerder uit de grond gehaald vanwege de phytophthora maar de oogst valt mee. Het loof wordt afgevoerd en gaat niet op de composthoop. De uien rechts op de foto zijn wat minder ontwikkeld, hebben minder stengelgroei gehad en zullen het eerste verorberd worden. Deze uien hebben last gehad van kleine zwarte slakjes.


De Meloenpeer heeft nu zowel bloemen als vruchten. Een aantal vruchten rijpen voor de winter maar ook worden ze in de winter rijp, de plant staat dan binnen in de veranda.
Het laatste bloempje is van de Chayote, een onbekende maar bijzonder smakelijke vrucht. Ze zijn pas laat in het jaar rijp. Dunne rauwe schijfjes gedipt in een sausje zijn erg lekker maar je kunt er ook mee koken.

Week 32

Het wordt nu wat rustiger in de tuin. We hebben nog Chinese kool, die we voorgezaaid hadden, in de tuin gezet. Verder is het kijken, oogsten en door phytophthora aangetaste planten verwijderen.


De Persimoen, familie van de Kaki, groeit uitstekend. Of ze straks smaken zullen we in de blog van week 50 wel vertellen.
De Szechuanpeper begint rood te worden en dat is een goed teken. Als ze helemaal rood zijn en een beetje ingedroogd worden ze geoogst. Ze kunnen in een pepermolentje tot grof poeder verwerkt worden. Een boterham met kaas krijgt er een fijn-tintelende smaak van. 
De Hibiscus bloeit mooi en de bloemblaadjes geven aan een thee (of tisane) een fijne zoetzurige smaak.


Veel tomaten zijn door Phytophtora aangetast en verwijderd, maar er zijn nog genoeg tomatenplanten over om een mooie oogst te krijgen met veel verschillende soorten tomaten en met ieder een eigen smaak.
Monnikspeper, de plant kwam vroeger veel in kloostertuinen voor omdat het een remmende werking zou hebben op 'het libido', is een prachtig bloeiende plant en een aanwinst in ons kruidenveld. Een fijne plant om er alleen maar naar te kijken.
De pompoenoogst begint ook op gang te komen. Op een koele donkere plek bewaard kun je de vruchten gemakkelijk tot in 2022 gebruiken, dus prima om de winter mee door te komen.

Op de facebookpagina van Peter Visser staan drie video's van de tuin, terug te vinden op 26 juli, 31 juli en 14 augustus. De video's geven een mooie totaalblik over de tuin.


Week 33: volle maan.

Een periode van volle maan. Men zegt dan ook wel dat dit een paringsperiode is. Dat zien we ook aan de naaktslakken helemaal achter in onze tuin. Ze zijn heel vaak met zijn tweetjes en liggen in elkaar gekronkeld. Sommigen laten al hun gelei met eitjes zien. De slakkenwal (zie: ecotuin keutenberg slakkenwal) in de moestuin werkt goed tegen slakkenvraat, alleen hele kleine witjes en zwartjes weten nog een weg te banen naar onze moestuinplanten. Gelukkig zijn ze erg klein waardoor de vraat niet 'dodelijk is voor onze moestuinplanten, alleen als ze het kopje van jonge plantjes eruit vreten.
Maar nu naar vrolijkere items...


Courgettes zijn er nu vol op en je moet ze niet blijven eten want dan komen ze je neus uit. Maar er zijn natuurlijk mogelijkheden om ook later, bv. in de winter, nog te genieten van deze vrucht.
Tzatziki:

Tzatziki wordt gewoonlijk gemaakt met Griekse yoghurt (10%) en komkommers, maar wist je dat dit ook met courgette kan? Snij de courgette (zonder te schillen) in dunne schijfjes van 1 à 2 millimeter dik. Strooi er wat zout op en je zult zien dat, net als bij komkommer, veel vocht uit de schijfjes komt. Roer een paar keer zodat het zout(e water) overal komt. Doe de schijfjes in een vergiet of zeef en laat ze uitlekken. Mocht je meer zout uit de courgettes willen halen dan kun je ze afspoelen. Niet te veel zout afspoelen want als je daarna weer zout wil toevoegen dan doe je dubbel werk. Knijp de courgetteschijfjes voorzichtig uit. Daarna kun je ze in de Griekse yoghurt doen, samen met andere producten zoals knoflook en zeer fijn gehakte munt.
Tip: Griekse yoghurt is erg vet, 10%. Er is ook een versie van 0,1% vet maar je zult merken dat dit de smaak niet ten goede komt. Je kunt dan eventueel een kleine hoeveelheid mayonaise (geen fritessaus) erdoor roeren. Het vetgehalte wordt dan iets hoger en het soort vet is meestal zonnebloemolie met veel onverzadigde vetzuren. Natuurlijk is de smaak dan iets anders, maar niet slechter.
Chips:
Je kunt van courgette ook chips maken. Hiervoor heb je een droogmolen nodig. Snij de courgette (als hierboven) 1 à 2 millimeter dik. Zout erover, roeren en tot slot goed uit laten lekken. Niet hard uitknijpen want dat schaadt de structuur. Zelf bepalen of en zo ja hoe veel zout je wil uitwassen. Leg de schijfjes naast elkaar op de roosters in de droogmolen (wij gebruiken 5 etages en dat schiet mooi op). Temperatuur rond 50 graden. Afhankelijk van factoren zal dit ergens in de buurt van 10 uur moeten drogen. Halverwege de droogtijd is het goed om ze even los te maken van het rooster en ze om te draaien. Daarna kunnen ze in goed afsluitbare potten enkele weken bewaard worden. Bij ons lukt dat niet omdat we ze eerder verorberen.
Tip: Experimenteren met paprika- of kerriepoeder erover strooien e.d. voordat ze de droogmolen in gaan is leuk om te doen. Een zoete versie met poedersuiker is ook mogelijk. Zelfgemaakte poedersuiker van gewone bio-fairtrade rietsuiker die in een keukenmachine eenvoudig fijn gemalen kan worden en ook nog eens een stuk goedkoper is dan de gekochte.
Tip: het wordt in de avond al een beetje frisser. Wij drogen zo veel mogelijk tegen de avond en wel in onze leefkamer. Dit geeft warmte waardoor we de CV of elektrokachel niet aan hoeven te maken. Het drogen van courgette ruik je vrijwel niet.


Kornoelje vruchten zijn ook een apart verhaal. Deze struik met in het voorjaar mooie bloemen, in de zomer groene vruchten en vanaf einde augustus rode vruchten is sierstruik en productiestruik tegelijk. Wat kun je doen met de vruchten:
kornoelje vruchten als olijven.
Je gebruikt hiervoor de groene vruchten juist voordat ze rood dreigen te worden, dus rond deze tijd. Pluk de vruchten. Er hangen zo veel vruchten in de struik dat je vaak met één hand 7 à 8 vruchten tegelijk van de struik haalt. Spoel de vruchten in een ruime kom en haal de kleinere vruchten eruit. Doe ze in een pot tot aan de rand. Kook een hoeveelheid water zodat je de pot ermee verder kan opvullen. Op 1 liter water los je 200 tot 250 gram zout op (liefst puur zout zonder toevoeging van antiklontermiddel). Laat dit zoute water een beetje afkoelen en giet dit op de pot. De kornoelje vruchten zullen na ongeveer een week langzaam naar de bodem zakken. Deksel erop en 3 maanden laten staan. Dit proces is niet fermenteren maar pekelen en dat gebeurt ook met olijven. Na 3 maanden zijn ze geschikt om te eten, maar het kan ook nog veel later.
Tip: Als je ze wilt eten, haal dan de betreffende hoeveelheid eruit, spoel ze goed af en doe ze in een spijsolie naar smaak.
Tip: Als ze groot genoeg zijn kun je ze door een olijven/kersen-ontpitter halen. Zo'n apparaatje kun je krijgen voor ongeveer 10 euro en altijd handig om te hebben, zie tuinblog week 31.
De rijpe rode vruchten zijn ideaal voor een smaakvolle zoetzure limo, maar daarover later maar ook te zien op kornoelje.


Het jaar is voor hobbykwekers van tomaten een rampjaar. De hoeveelheid vocht in de tuin heeft veel Phytophthora veroorzaakt. Wij hebben op één (zegge 1) plant na alles buiten al moeten opruimen. Een beetje geluk bij een ongeluk is dat veel onrijpe tomaten in de veranda narijpen. Dat gebeurt meestal als de tomaat al een beetje kleur gekregen heeft. Ook in de kas zijn een paar tomatenplanten voor de zekerheid opgeruimd, maar we hebben er nog een aantal staan. Omdat de kas gedeeltelijk onder de Walnoot staat (heeft bij grote hitte een voordeel), zijn er nog maar een paar rijp, maar we kunnen nog wel wat verwachten.
We hebben waarachtig twee (zegge 2) potten voor de winter kunnen inmaken. Eerdere jaren waren er dat wel 20.
Tip: het zou goed zijn als hobbykwekers van tomaten aan elkaar zouden doorgeven welke soorten het minst last gehad hebben van Phytophthora. Dat kan voor de toekomst goed zijn.


Natuurlijk gaat de Shiitakeoogst gewoon door. We zijn begonnen aan de tweede dompeling: 24 uur in de waterton en daarna op een, tegen de zon beschutte, plek neerzetten. Niet alleen wij, ook slakken zijn dol op Shiitakes. De dragende stammen zetten we om die reden tegen de avond binnen in de veranda en in de ochtend gaan ze er weer uit.
De laatste Chinese koolplantjes worden in de moestuin gezet. De eerste avonden toch even kijken of er kleine witten of zwarte slakjes op komen. Het zal duidelijk zijn dat we deze diertjes naar de slakkenhemel sturen. Overigens, de planten stonden nog geen 5 minuten op het terras buiten of de eerste Koolwitjes meldden zich al om eitjes af te zetten. Als je goed kijkt zie je op een paar blaadjes aan de onderkant al de eitje zitten. Ook die hebben we naar de vlindereitjes of vlinderrupsen of vlinderhemel gestuurd, een vlucht eerder dan de slakken.
De Spitskool is inmiddels allemaal geoogst. Op dat perceel zetten we geen nieuwe planten meer. We draaien de krop uit de plant en laten deze staan. Na een paar weken zie je op verschillende plekken kleine spitskooltjes tevoorschijn komen. Leuk, want die zijn prima om te eten en je hoeft er niks voor te doen. Dus, laat staan die spitskool en wacht af of er iets tevoorschijn komt.
Op twee van de acht moestuinveldjes hebben we jonge aardbeiplanten van scheuten gezet langs de randen. Normaal omzomen we de groentepercelen met (lagere) kruiden, nu doen we ertussen door ook eens aardbeiplantjes. De tijd voor het vernieuwen van de aardbeiplanten is nu aangebroken.
De lange slangcourgettes, die officieel muskaat courgettes heten zijn heel grappig om te zien maar ze zijn ook nog eens erg lekker. Laat ze niet al te groot worden. Tip: Je kunt ze ook gebruiken om er iets sierlijks van te maken, al of niet met kinderen want die vinden dit leuk. Op de verdikking twee oogjes van bv. kornoelje vruchten met prikkers vast maken. Een tong met een lang smal rood blad van bv. een iris. Op de rug een rijtje  sleedoorn. Aan het einde van het smalle gedeelte iets leuks verzinnen voor een zwiepstaart. Zoek iets wat langer mee gaat, dan heb je er een paar weken lang plezier van.

Tot de volgende blog....

Week 34: rijke slakkenoogst.

Voor de liefhebber van escargots, deze naaktslakken zijn wel eetbaar maar helaas niet lekker. Anders hadden we jullie wel uitgenodigd voor de 'slakken-pluktuin'. 


Dit jaar zijn er bij ons in de omgeving ontzettend veel naaktslakken. Gelukkig werkt de slakkenwal wel, in het moestuingedeelte worden slechts een paar slakken afgevangen, maar in de rest van de tuin zijn dat er elke avond tientallen.
Sommigen zijn bezig met een polonaise, anderen hebben deze al gedaan en zijn inmiddels bezig met de volgende feestactiviteit, de paring.
Slakken zijn zowel mannetje als vrouwtje en bevruchten elkaar. Of ze er ook dubbel lol van hebben is niet bekend, maar de slakken die wij vinden worden in hun activiteit onderbroken en afgevangen. We doen ze in een emmertje met water en een beetje afwasmiddel want dan kunnen ze niet uit het emmertje sluipen. We spoelen ze door het toilet met nog een extra emmer water erachter aan.


De maisoogst is redelijk goed. We plukken ze op tijd zodat de Mais zacht en mals is als we deze eten. Oudere volrijpe Mais wordt hard met een stevig schilletje en dat is minder lekker. 3-5 minuten blancheren, afkoelen, in folie verpakken en vervolgens de diepvries in.
Onder de mais laten we de Pompoen, die naast de Mais is geplant, doorgroeien waardoor de moestuin optimaal produceert. 


De Chinese kool laten we zo lang mogelijk in potten groeien zodat ze minder gauw ten prooi vallen aan slakken en koolwitjes. Wanneer ze de tuin in gaan weten we nog niet.
Enkele looksoorten, zoals de Olifantenpoot, staat nu mooi in bloei, sommigen voor de tweede keer dit jaar.
Parakers of Champagnekruid staat ook leuk in bloei. De bloemen die uit vele bloempjes bestaat kun je plukken en onder een salade verdelen. Je krijgt dan een smaaksensatie die op Wasibi lijkt. De naam Champagnekruid wordt gebruikt omdat bij te veel bloempjes in de mond de sprankeling stevig kan zijn.
De tomaten in de kas doen het gelukkig veel beter dan buiten want die zijn inmiddels allemaal opgeruimd. Op de foto een selectie van de verschillende  maten, vormen, kleuren en smaken. Her is altijd weer verrassend wat een verschil van smaak tomaten kunnen hebben.


In het voedselbos bloeien nu ook veel soorten planten en sommigen geuren fantastisch. Het is of je een flesje parfum kapot hebt laten vallen. De grote foto links is de Apios en rechts boven de Chinese Yam.

De foto rechts beneden is niet in onze tuin gemaakt. Het is een Herfstschroeforchis bij ons in de buurt, de laatst bloeiende orchidee in ons land (kamerorchideeën natuurlijk buiten beschouwing gelaten). Het woord 'schroef' staat in de naam omdat de bloempjes 'gedraaid' op het steeltje zitten. Naast een plek in de provincie Zeeland is hier de enige plek in Nederland en verre omtrek waar dit plantje zich nog weet te handhaven en wordt dan ook beschermd.
Leek ons een mooie afsluiter voor deze blog.


Naar beginpagina Augustus