Oktober

Oktober: Wijnmaand.

Eetbare sierweide
De herfst is begonnen, de temperaturen zijn stevig gedaald, er valt regen. Natuurlijk is alles nog groen maar de groei is eruit. Er valt veel te oogsten.

Druif gele                     Druif 'Boskoop'             Samen op een bord
Dit jaar hebben we wederom een prima druivenoogst, ook buiten rond de tuinkas. Elke avond plukten we een paar mooie trosjes voor het nagerecht. Nu moeten we alles oogsten want de druiven zijn overrijp. We maken er (gepasteuriseerde) sap van voor in de winter.

Citroen                           Aarbeiboom                    Roos 'Peace'
Ons Citroenboompje heeft nu één rijp citroentje, toch leuk dat zulk een subtropisch boompje een echte citroen oplevert.
Dat geldt ook voor de Aardbeiboom, één vruchtje, nog niet rijp, maar wel weer heel wat nieuwe bloempjes. We weten niet of deze bloempjes tot een vrucht kunnen uitgroeien, afwachten wat de winter ons brengt aan temperaturen.
Deze roos, met de naam Peace, heeft blaadjes die in de thee een zacht geparfumeerde smaak oplevert.

Akebia                           Akebia                           Zoethout
De vruchten van de Akebia vallen nu als zoete broodjes uit de struiken. Vanwege de honderden kleine pitjes is de vrucht moeilijk te eten maar je kunt er een thee mee zoeten of een limo van maken.
Een Zoethout struik levert leuke bloemen bovenin de takken maar het gaat om de wortelstokken die de specifieke smaak opleveren. Tientallen jaren geleden veel gebruikt als (gezond) kruidig snoepgoed, nu een beetje in de vergetelheid.  

Szechuanpeper             Paw paw                           Amandelen
De Szechuanpeper is geen peper maar wordt als zodanig in de keuken gebruikt. De rode vruchtjes springen eind september open. Er zit een klein zwart bolletje dat je verwijdert. Het rode hulsje vermaal je in een pepermolen. De smaak is is een combinatie  van friszuur en peper en tintelt in je mond. Zie YouTube: Szechuanpeper oogsten in ecotuin Keutenberg.
De Paw paw begint ook te rijpen en kleurt dan van groen naar geel en begint te geuren. Niet lang bewaren want ze worden er niet beter op. De zachte smaak van deze struik uit de zuurzakfamilie (Doerian)ligt tussen banaan en meloen. Zie Paw paw
De Amandelen zijn schaars dit jaar vanwege een late stevige nachtvorst tijdens de bloei. Zie YouTube: Amandelen, walnoten hazelnoten in de ecotuin.

Olijftomaat                   Dahlia                        Atalanta
De Olijftomaat groeit aan een lage struik, een stevig tomaatje die uiteraard op een, je dacht het al,,,, tomaat lijkt,,,, ter grote van een olijf.
Deze Dahlia (de hele plant is eetbaar) heeft eetbare knollen, maar niet alle knollen zijn even lekker. Mooi toch, zulk een sierplant die ook iets eetbaars heeft waar insecten ook van kunnen genieten.
Als je eetbare tuin natuurvriendelijk is ingericht dan kun je zelfs tot in oktober nog vlinders in je tuin vinden. Zoals deze Atalanta.

Moestuin
De moestuin is nu het meest volgroeid met planten die we in de lente en vroege zomer gezaaid en geplant hebben maar waar al geoogst is staat nu een tweede gewas.

Chayote                  Oost-Indische kers            Vleestomaat (kas)
De Chayote, niet te verwarren met Coyote want die zijn hel slecht te verteren, is een vreemde vrucht om te zien. Geschilde en in stukjes gesneden erg lekker in een mix met andere groentes bij pasta of rijst. De groeikracht van de plant is immens en klimt in één jaar tot halverwege de Walnootboom.
De Oost-Indische kers heeft blaadjes met een radijssmaak en is lekker in een gemengde salade. Ook de bloemetjes zijn eetbaar maar eet ze niet allemaal op want er komen vruchtjes aan die volgend jaar nieuwe plantjes geven.
In de kas groeien nog verschillende soorten tomaten o.a. Vleestomaten, zie ook Youtube: Tomaten in de kas.

Black cherry (kas)        Wilde rucula               Boliviaanse komkommer
De Black cherry is één van de 40 soorten tomaten in onze tuin. Grappig dat de verschillende tomaten zo'n verschillende smaak kunnen hebben, van heel zout tot heel zoet.
Wilde rucola heeft een volwaardige rucola smaak en komt volgend jaar vanzelf weer op. Kijken hoe lang we er in de winter van kunnen blijven eten.
De Boliviaanse komkommer is voor ons een nieuwe plant die we gaan uitproberen in de keuken.

Prei                     Tomaat met Pronkboon                 Toscaanse kool
De winterprei is volgroeit maar blijft de hele winter op zijn plaats omdat deze plant kei-winterhard is. Zeer eenvoudig te kweken en waardevol voedsel.
Mede dankzij de bogen met Pronkboon en Tomaat heeft onze tuin nog een prachtige uitstraling. Een beetje jammer om nu te oogsten.
De Toscaanse kool, ook wel Palmkool genoemd, biedt de hele winter koolbladen die, gebakken met andere groentes, een goede mix maken voor Indische gerechten.

Kropsla                      Gele paprika                     Andijvie 
Kropsla kun je al voeg kweken, maar ook laat, zodat je tot in oktober frisse groene blaadjes kunt eten. Zorg wel dat de zon er goed bij kan komen.
Paprika heb je tegenwoordig in alle kleuren, van bruin-paars tot groen-rood. Rauw in kleine stukjes gesneden in bakjes de diepvries in en je hebt ze de hele winter door. Als je er iets van gebruikt, direct in hete olie en niet laten ontdooien, maar dat geldt voor meer rauw bevroren groente.
Andijvie is zo'n groente die ook tot diep in de winter gegeten kan worden. Lekker om aardappelpuree van de maken.

Gele peper             Pepers en paprika's                  Patisson
Naast allerlei soorten Paprika zijn er ook verschillende soorten pepers. De geelwitte peper is niet pittig en heeft een smaak die tussen paprika en peper zit. Andere pepers, zoals de rode in het midden heeft wel veel pit.
Ook Patisson heb je in allerlei vormen en de smaak ligt kort bij courgettes. 

Wasabino                     Radijs                           Mizuna
Wasabino is een pittige bakgroente en de naam Wasabino zit er niet voor niets in.
Radijs kun je ook de hele zomer door kweken, je moet de smaak wel waarderen anders kun je er de dieren in je tuin een plezier mee doen.
Mizuna is een bakgroente maar wij vinden dit rauw ook lekker als je jonge blaadjes gebruikt.

Basilicum                      Gestekte Basilicum       Parakers
We hadden niet gedacht dat je Basilicum zo makkelijk kunt stekken. Dat hebben we gedaan en na een week een takje in een potje en je hebt al wortels. Deze plantjes laten we in potjes in de veranda zodat we in de winter van dit kruid kunnen genieten. De Parakers is nu nog goed eetbaar. Laat je rijpe bloemen waar zaad in zit in de tuin liggen dan heb je kans dat ze spontaan uitkomen. Beter is het binnen drogen en in het voorjaar uitzaaien in bakjes. 
 

Walnoten                    Shiitake                              Kiwibes
We hebben wederom immense hoeveelheden Walnoten en daar zijn we blij mee want deze noot heeft belangrijke voedingsstoffen. 5 noten per dag.
In de vroege zomer hebben de Shii-takestammen minder paddenstoelen opgeleverd maar dit wordt ruim goed gemaakt door de tweede oogst. (Zie ook Tuinblog Shii-take.)
De Kiwibessen zijn volgroeid maar nog niet rijp. Straks hebben ze een heerlijk zoete smaak vergelijkbaar met Kiwi's, maar ze zijn makkelijker te kweken als Kiwi's dus een aanrader in de tuin.

Kruidenveld
Het kruidenveld lijkt wel op een klein tropisch oerwoud. De meeste planten verliezen hun blaadjes dus over een dikke maand zal dit gebiedje er anders uit.

Wondklaver                   Vijver met tijm                Appelwortel
Wondklaver is een plant die gebruikt werd als verzorging voor wonden omdat deze desinfecterend werkt maar ook eetbaar. Daarbij is het ook nog eens een mooi plantje waarvan de bloemen zeer decoratief zijn in salades..
Bij het vijvertje ligt een tapijt van Kruipende tijm, als je er met je hand overheen wrijft krijg je een hele fijne geur.
De Appelwortel oftewel Boliviaanse zonnewortel heeft knollen die een beetje naar,,,, appel smaken. De oogst is eind oktober. Bewaar de wortel een paar maanden op een koele droge plaats want in de loop van de tijd wordt de smaak alleen maar zachter en zoeter. 

Pronkboon                          Pronkboon         Suikerwortel 
Ook hier hebben we de prachtige Pronkboon staan met de felrode bloemen. Als de peulen van deze plant bruin zijn, kunnen ze geplukt worden, gedroogd en de bonen die er in zitten zijn heerlijk voor het maken van een wintersoep.
De Suikerwortel levert zeer zoete wortels. Wel goed schoon maken want anders schuurt de grond het glazuur van je kiezen.

Monnikspeper           Kruipende munt                  Zoete aardappel
Monnikspeper of Kuisheidsboom is ook weer zo'n mooie eetbare plant. De vruchtjes smaken naar Zwarte peper. Het verhaal gaat dat monniken deze vruchtjes aten om de seksuele drang te verlagen. Andere noemen deze plant medicinaal. U mag alle vruchtjes komen halen...
Met Kruipende munt kun je op een leuke manier de bodem bedekken. Als je er over loopt komt er een hele mooie muntgeur vrij. Natuurlijk kun je deze munt ook in de keuken gebruiken.
De Zoete aardappel zie je steeds vaker in de supermarkt. Het is zeker geen gewone aardappelsoort maar een Ipamoea. Eerder beschreven we hoe je deze planten kunt kweken. In de keuken is het een verrassend nieuwe groente waarvoor je op internet hele mooie gerechten vindt. 
  

Voedselbos  
Het achterste stuk tuin heet 'Tiny food forest', je moet immers meegaan met de moderne termen van deze tijd. Maar het is gewoon een veldje met leuke eetbare planten. De meeste staan nog maar een paar jaar en we zijn benieuwd hoe dit gebied er over toen jaren uit ziet. 

Rush aromatica            Aardkastanje               Olijfwilg
De Rush aromatica zou in april bloeien maar bij ons bloeit hij nu. Er komen rode besjes met witte haartjes aan. Ze zijn zoet, maar klein dus wil je voldoende hebben voor, bijvoorbeeld, een limo dan pluk je je een ongeluk.
Dat geldt ook voor de Aardkastanje. Voor W.O.2 werden ze op meerdere plaatsen gekweekt. Vandaar dat ze op enkele plaatsen nog (ver)wild(erd) voor komen. Ook deze knollen vraagt veel graafwerk omdat ze klein zijn en je er een behoorlijk aantal nodig hebt voor een vol buikje. Of eet er een paar als bijgerecht.
De Olijfwilg bloeit ook nu terwijl dit niet de afspraak is. Er komen kleine rode vruchtjes aan de struik. Later vertellen we meer over het gebruik.  

Teunisbloem               Vijg                             Smeerwortel
De Teunisbloem is eetbaar, bloemen, bloemknoppen, zaden, jonge bladeren en wortel zijn eetbaar zolang de bloemscheuten er nog niet zijn. De plant is een keertje in onze tuin terecht gekomen en mag wat ons betreft blijven. Nachtvlinders zijn er dol op.
In onze tuin hebben we verschillende nieuwe Vijgenstruiken. Woelratten zijn dol op de wortels, vandaar nieuwe struiken, maar nu in een ruim omhulsel van kuikengaas.
Smeerwortel, je hebt hele mooie blauwe Siberische, dit is de inlandse met paars-roze bloemen, zorgt voor kali in de bodem en dat is goed voor een aantal planten die dit nodig hebben. Je knipt ze bij de bodem af en laat ze plaatselijk composteren.

Mexicaanse meidoorn  Pimpernel                    Snijbiet
Onze inlandse Meidoorn heeft eetbare vruchten, maar de Mexicaanse meidoorn heeft grotere vruchten die rijp goed gegeten kunnen worden. Wel een afwachten of ze hier rijp worden. Zo niet, dan is het toch een leuke plant in onze tuin die maar weinig mensen hebben.
De Grote pimpernel is, met een bepaalde mierensoort, absoluut noodzakelijk voor het Pimpernelblauwtje, een zeer zeldzame vlinder. Wij hebben maar een paar planten en waarschijnlijk niet de juiste mierensoort dus gaan we niet op het vlindertje zitten wachten. Maar het is wel een mooi plantje met eetbare blaadjes.
Tot slot de Snijbiet. We ontdekken steeds meer hoe waardevol deze plant is. Jonge blaadjes zijn goed te wokken, maar de stengels zijn een groot deel van het jaar te eten. Onlangs zagen we een mooi recept voor snijbietsoep. Ga maar eens op speurtocht. Overigens, de verschillende stengelkleuren maken de plant tot een sieraad in het voedselbos.

Leuk dat je de tuinblog weer hebt bekeken. 1 november is er weer een nieuwe. Dan zien we hoe onze tuin langzaam in winterslaap gaat. Hoe we onze tuin de winter door laten komen. Wat in de kuil gaat om de hele winter van te kunnen eten en nog veel meer wetenswaardigheden. Een fijne oktobermaand gewenst.

Terug naar 'Ecotuin elke maand'.